İMAMIN ŞƏXSİYYƏTİ
Adı : Hüseyn (ə)
Ləqəbi : Seyyidüş-şühəda
Kunyəsi : Əbu Əbdillah
Atası : Əli (ə)
Anası : Fatimeyi-Zəhra (s.ə)
Babası : Peyğəmbər (s)
Doğum ili : Hicri 4-cü il
İmamlıq müddəti : 10 il
Ömrü : 57 il
Şəhidlik : Hicri 61-ci ildə Yezidin əmri ilə şəhid edildi.
Məzarı : İraq, Kərbəla.
TƏVƏLLÜDÜ
Həzrət Fatimənin (s.ə.) ikinci övladı 4-cü hicri ilinin Şəban ayının 3-də Mədinə şəhərində dünyaya göz açdı. Həzrət Peyğəmbər (s) bu xəbəri eşidən kimi, sevinə-sevinə qızının evinə tərəf yola düşdü. Zəhranın xidmətçisi Əsma uşağı ağ bələyə büküb Həzrət Peyğəmbərin (s) hüzuruna gətirdi.
Əziz Peyğəmbərimiz (s) körpəni qucağına alıb sağ qulağına azan, sol qulağına isə iqamə oxuyub Həzrət imam Hüseyni (ə) birinci dəfə olaraq Allahın adı ilə yaxından tanış etdi.
Təvəllüdün yeddinci günü Allah tərəfindən Həzrət Peyğəmbərə (s) nazil olan mələk belə dedi: "Harun, Musa peyğəmbərə qardaş, dost və bütün çətinliklərdə onun köməyinə gələn bir sirdaş olduğu kimi, Əli də sənin dostun və qardaşındır. Buna görə də bu uşağın adını Harunun oğlunun adı olan Şübeyr (ərəbcəsi Hüseyn) qoy!". Beləliklə Həzrət imam Hüseynin (ə) adı Allah tərəfindən qoyuldu.
Hüseynin təvəllüdünün yeddinci günü, Fatimə (s.ə.) oğlu üçün bir qoyun qurbanlıq edib ətini yoxsullara payladı.
Həzrət Peyğəmbər (s) dəfələrlə bu uşağı qucağına alıb onu öpər, ağlayar və belə buyurardı: "Hüseyni qarşıda böyük bir müsibət gözləyir. Bəni Üməyyədən olan bir dəstə zalım, oğlumu öldürəcəkdir. Onlar qiyamət günü həmişəlik olaraq mənim şəfaətimdən məhrum olacaqlar".
PEY Ğ ƏMBƏRİN HÜSEYNƏ OLAN MƏHƏBBƏTİ
Həzrət Peyğəmbərin (s) əshabından olan Salman Farsi bu barədə belə deyir: "Peyğəmbərin (s), oğlu Hüseyni dizi üstündə oturdub onu öpərkən nəvaziş etdiyini gördüm. Bu zaman Həzrət belə buyurdu: "Sən imamsan, imamın oğlu və imamların atasısan. Sənin nəslindən doqquz imam dünyaya gələcəkdir ki, onların axırıncısı vəd olunmuş Mehdidir".
Peyğəmbərin (s) Hüseynə (ə) olan sevgi və məhəbbətini ən yaxşı şəkildə ifadə edən cümləsi budur: "Hüseyn məndən, mən də Hüseyndənəm. Hər kim Həsən və Hüseyni sevsə, məni sevib. Hər kəs onlarla düşmənçilik etsə, mənimlə düşmənçilik edibdir."
HÜSEYN ( ə ) ATA - ANASINA KÖMƏKÇİ İDİ
Həzrət imam Hüseyn (ə) ömrünün altı ilini babası Peyğəmbər (s) ilə keçirib. Peyğəmbərin (s) vəfatından sonra isə otuz il atası Əli (ə) ilə yaşayaraq onun bütün dərdlərinə, çətinliklərinə şərik olmuş və həmişə atasını müdafiə etmişdi. Bir gün Peyğəmbərin (s) məscidinə gəlib ikinci xəlifənin babasının minbəri üstündə oturub danışdığını görəndə, Hüseyn (ə) fəryad edib dedi: "Babamın və atamın minbərindən düş aşağı! Ora sənin yerin deyil".
Atasının xəlifə olduğu bir neçə il ərzində fədakar və yorulmaz bir əsgər kimi islamı müdafiə edir, eləcə də zalımlar əleyhinə mübarizə aparırdı.
Cəməl, Siffeyn və Nəhrəvan müharibələrində o da qardaşı imam Həsən Müctəba (ə) kimi iştirak etmiş, dəfələrlə atası ilə çiyin-çiyinə düşmənə qarşı döyüşmüşdü.
Atasının şəhadətindən sonra qardaşına rəsmən beyət edib, onu rəhbər və imam kimi qəbul etmiş və özünə verilən sualları qardaşı imam Həsənə (ə) həvalə etmişdi.
İMAM HÜSEYN ( ə ) MÜAVİYƏNİN DÖVRÜNDƏ
İmam Həsən (ə) Müaviyə tərəfindən şəhid edildikdən sonra Əlinin (ə) 46 yaşında olan ikinci oğlu imam Hüseyn (ə) xəlifəlik və imamət məqamına yetişmişdi.
İmam Hüseyn (ə) çox yaxşı bilirdi ki, müsəlmanların başına gələn bütün bədbəxtliklər Müaviyə tərəfindəndir və Müaviyə müxtəlif hiylə və planlarla islamın əsaslarını məhv etmək istəyir. Amma Müaviyə özünü xalqa elə göstərirdi ki, guya islam və müsəlmanların halına yanan yeganə adamdır. Buna görə də imam Hüseyn (ə) onunla aşkar şəkildə mübarizə apara bilmirdi. Çünki bilirdi ki, mübarizəyə qalxarsa, özünün də taleyi qardaşının taleyi kimi olacaq.
Buna görə də imam (ə) çalışırdı ki, xalqı cəhalət və nadanlıq yuxusundan ayıldıb, tədriclə şüurlu adamları öz tərəfinə çəkərək onlardan islamın mənafeyi naminə istifadə etsin.
İmam (ə) hələ mömin şəxslərin tərbiyəsi ilə məşğul ikən, bəzən Müaviyənin əleyhinə də danışırdı. Müaviyə oğlu Yezid üçün xalqdan beyət aldığı zaman, imam Hüseyn (ə) bu işə qarşı çıxıb Müaviyəyə göndərdiyi məktublar vasitəsilə onu rüsvay etmişdi. Həmin məktublardan bəzilərini qeyd edirik:
1. "Ey Peyğəmbər xəlifəsi olduğunu iddia edən Müaviyə! Sən Əzra çölündə Hicr ibn Ədiyyi və dostlarını öldürmədinmi? Demək, sən qatil və günahkarsan, səni cəzalandırmaq lazımdır və sənin, ümmətin rəhbəri olmağa haqqın yoxdur".
2. "Ey Müaviyə! Sən illər boyu xalqın arasında atası bəlli olmayan Ziyadı öz qardaşın və Əbu Süfyanın haramzadə oğlu olaraq tanıtmadınmı? Beləliklə sən öz ailənin təmiz olmadığını etiraf edibsən. Buna görə də sənin islam ümmətinə rəhbərlik etməyə haqqın yoxdur".
3. "Ey Müaviyə! Sənin çirkin əməllərindən biri də budur ki, Yezid adlı səfeh bir cavan oğlunu xalqa hakim edib onun üçün camaatdan zorla beyət alırsan. Deməli, sən Allahın dinini xarab edib müsəlmanları oyuncaq hesab edirsən".
İMAM HÜSEYN ( ə ) YEZİDİN QARŞISINDA
İmam Hüseynin (ə) öz sərt çıxışları və məktubları ilə Bəni Üməyyə xanədanını rüsvay etməsinə baxmayaraq, Müaviyə ona qarşı heç bir tədbir görmürdü. Çünki bunu öz məsləhətinə uyğun bilmirdi.
Müaviyənin ölümündən sonra Yezid özünü islam hökmdarı elan edib, hakimiyyətinin təməlini daha da möhkəmlətmək üçün böyük şəxsiyyətlərə məktub göndərərək onları beyət etməyə çağırırdı. Buna görə də Mədinədəki valisi Vəlidə də bir məktub yazıb Hüseyndən beyət almasını və beyət etmədiyi təqdirdə öldürüb başını Yezidə göndərməsini ondan tələb etmişdi. Müaviyə dəfələrlə, hətta ölüm yatağında olarkən, Yezidə Hüseyn (ə) ilə işi olmamasını tövsiyə etmişdi. Çünki bu işin axırı yaxşı qurtarmayacaqdı. Amma buna baxmayaraq, səfeh və xudbin Yezid ona edilən nəsihətlərə məhəl qoymadan Hüseynə qarşı çıxdı.
Mədinə valisi imam Hüseynə (ə) məktubun məzmununu bildirdikdə Həzrət buyurdu: "Mən şəhid olmağa hazıram. Bu murdar Yezidin islama rəhbər və hakim olduğu gün, islamın ruhuna fatihə oxumaq lazımdır". İmam Hüseyn (ə) bilirdi ki, qarşı çıxdığı üçün daha Mədinədə qala bilməyəcəkdir. Elə buna görə də Həzrət (ə) və əshabı gecə ilə Mədinədən Məkkəyə yola düşdü. Hüseynin bu hicrəti Yezidə beyət etməyə qarşı bir növ etiraz əlaməti idi. Bu iş bütün Mədinəni ayağa qaldırmışdı. Daha sonra xüsusilə imamın hacılara nitq söyləyib Yezidin hökumətini tənqid etdiyi zaman Məkkə də ayağa qalxdı.
İmam Hüseynin (ə) bu hərəkəti Kufə və ətrafdakı şəhərlərə çox böyük təsir etmişdi və xalq məsələnin nə yerdə olduğunu başa düşmüşdü. Belə ki, onlar Yezidin hakimiyyətinin haqq olmadığını və ona beyət etməyin islama, eləcə də müsəlmanlara böyük xəyanət sayıldığını çox gözəl bilirdilər.
İMAMIN KUFƏYƏ DƏVƏT OLUNMASI
İmam Hüseynin (ə) qiyamı və hicrət etməsi xəbəri Yezidin hakimiyyəti altında olan Kufə şəhərinə çatdıqda, hamı imamı Kufəyə dəvət edib onu islam və müsəlmanların xəlifəsi məqamına seçmək qərarına gəldilər. Onlar müxtəlif elçilər vasitəsilə Məkkəyə məktublar göndərərək rəsmən imam Hüseyni (ə) Kufə şəhərinə dəvət edirdilər.
Lakin imam (ə) kufəlilərin vəfasız olduğunu bildiyi və onların atası və qardaşına vəfadar qalmadığını gördüyü üçün əmioğlusu Müslimi ora göndərdi ki, əhvalatı yaxından öyrənib, məsləhət bildiyi təqdirdə imamı da Kufəyə çağırsın.
Müslim imamın əmrinə itaət edib Kufəyə yola düşdü. Kufəyə çatdığı vaxt, xalq onu sevinclə qarşılayıb məscidə apardılar və orada minlərlə adam onunla beyət edərək namaz qıldılar.
Müslim imama bir məktub göndərib o Həzrətin tezliklə yola düşməsini orada xatırlatdı. İmam (ə) Zilhəccə ayının 8-nə qədər Məkkədə qalıb müxtəlif vaxt və yerlərdə camaata xitab edərək onları Yezidə qarşı çıxmağa dəvət etdi. Daha sonra İraqa tərəf hərəkət etdi.
İMAMIN NÜMAYƏNDƏSİNİN AQ İ BƏTİ
Müslimin hərəkəti və Kufə əhlinin onunla beyət etməsindən xəbərdar olan Yezid dərhal ən murdar yoldaşlarından biri olan İbn Ziyadı tam səlahiyyətlə Kufəyə göndərdi.
Kufə xalqının əxlaqına yaxşı bələd olan İbn Ziyad onların imanının zəifliyindən, ikiüzlü və qorxaq olmalarından istifadə edib xalqı təhdid edərək onları Müslimdən uzaqlaşdırdı. Hətta iş o yerə çatdı ki, imama dəvət məktubu göndərənlər döyüş paltarı geyinərək imam Hüseynin (ə) nümayəndəsi ilə vuruşmağa başladılar.
Müslim çarəsiz qalıb özü tək başına İbn Ziyadın muzdurları ilə vuruşduqdan sonra qəhrəmanlıqla şəhid oldu, daha doğrusu onu tutub şəhid etdilər. İmam (ə) Mədinədən hərəkət etdiyi gecədən başlayaraq döyüş və şəhidlikdən xəbər verib buyururdu: "Bizim yolumuzda öz canından keçməyə hazır olan və Pərvərdigarının görüşünə getmək istəyən varsa, bizimlə gəlsin".
Məkkədə də öz əshabına cihad və şəhidlikdən danışdı. Hətta yarı yolda şair Fərəzdəq, Müslimin şəhid olması xəbərini ona verdikdə Həzrət belə buyurdu: "Müslim Allahın rəhmətinə qovuşdu. O, öz vəzifəsini yerinə yetirdi və bu öhdəliyin yerdə qalan yükünü bizim boynumuza qoydu. Ümid edirəm ki, tezliklə bu yükü məqsədə yetirə biləcəyik".
HÜSEYNİN ( ə ) MƏQSƏDİ
İmam Hüseyn (ə) bu qiyamdan güddüyü hədəfləri belə bəyan etmişdir: "Yezidin hökumətini rüsvay etmək, "yaxşılığa əmr edib, pislikdən çəkindirmək" üsulunu bərpa etmək və zülmə qarşı durmaq.
Bu öhdəlik Allahın ona verdiyi bir vəzifə idi. Babası Peyğəmbər (s) və atası Əli (ə) da dəfələrlə övladlarının şəhid olacağını bəyan etmişdilər.
İmam Hüseynin (ə) özü də, imamlıq elminə əsasən bilirdi ki, bu hicrətin sonu şəhid olacaqdır. Lakin imam Hüseyn (ə) ölüm və şəhidlikdən qorxan və Allahın əmrinə etinasız qalan bir adam deyildi. O, bəlanı kəramət, şəhadəti isə səadət sayan bir adam idi. Nəhayət Kərbəlaya tərəf hərəkət edərək öz əshabı ilə birlikdə şəhid oldu, ailə üzvləri əsir düşdülər və əsirlik paltarında Kərbəla şəhidlərinin missiyasını şəhərlərin küçə-bazarındakı xalqa çatdırıb Bəni Üməyyənin törətdiyi cinayət və əlaltılarını rüsvay etdilər.
HÜSEYN ( ə ) VƏ ƏSHABI AŞURA GÜNÜNDƏ
İmam Hüseyn (ə) Aşura günündə bir nur kimi parıldayaraq öz əshabına qüvvət və ümid verirdi. Həmin imam ki, babası onun haqqında belə buyurmuşdur: "Hüseyn hidayət çırağı və ümmətin qurtuluş gəmisidir".
Hüseyn (ə) fəryad edirdi: "Ey dünya əhli! Bilin ki, müharibəni mən başlamadım və qılınca birinci mən əl atmadım. Cinayətkarlar nəslindən olan Yezid adlı bir murdar məni iki şeydən birini seçməyə vadar etdi: ya qılınc çəkib dinimi və şərəfimi müdafiə etməli, ya da zillət və alçaqlığa boyun əyməliydim. Amma bilirsiniz ki, zillət və təslim olmaq bizdən çox-çox uzaqdır. Mən zalımlara qarşı döyüşmək məcburiyyətindəyəm".
Daha sonra Həzrət imam Hüseyn (ə) Yezidin əsgərlərinin qarşısına çıxıb onlara xitab edərək buyurdu: "Mənimlə döyüşüb məni öldürməyiniz din və dünyanızın xeyrinə deyildir. Əgər müharibə etmək istəyirsinizsə, yaxşı olardı ki, bir şura təşkil edib orada iştirak edənlərdən soruşasınız ki, kim "Peyğəmbərin övladı ilə döyüşür" - deyir və hansı azğın və bədbəxt məni öldürməkdə sizinlə əməkdaşlıq etməyə hazırdır. İraqın valisi Mərcanənin oğlu (İbn Ziyad) murdar və iqtidar dalınca olan bir kişidir. O, sizi bədbəxt etmək istəyir. Mən bilirəm ki, mənim şəhadətimdən sonra peşman olub bir-birinizi qınayacaqsınız. Elə buna görə də müharibəyə başlamazdan əvvəl görmək istədiyiniz işin haqqında düşünün. Bilin ki, mənim arxamda Allah durub və mən heç nədən qorxmuram. Mən babamdan belə buyurduğunu eşitmişəm: "Dünya kafirlərə cənnət, möminlərə isə zindandır". Ölüm bizim üçün şəhadət başlanğıcı, sizin üçün isə bədbəxtliyin əvvəlidir. Bu dünya ilə o biri dünyanın arasında bir körpü vardır ki, o da ölümdür.
Əgər siz müharibə etsəniz, biz də öz əshab və övladlarımızla müdafiə olunmağa başlayacağıq. Əgər qələbə çalsaq, bizim üçün təzə bir şey deyildir; əgər öldürülsək, dünya bilir ki, biz məğlub olmamışıq.
Ay yazıqlar! Bilici adamlar çalışırlar ki, yolu azmamaq üçün özlərinə bir çıraq tapsınlar. Mən bu ümmətin çırağıyam. Siz isə öz çırağınızı söndürmək istəyirsiniz. Kiminlə döyüşdüyünüzü bilirsinizmi? Siz mənimlə deyil, Allah və Peyğəmbəri (s) ilə döyüşürsünüz".
Həzrət imam Hüseynin (ə) sözlərindən sonra düşmən qoşununda qarmaqarışıqlıq yarandı. Müharibə istəyənlər gördülər ki, əgər müharibəyə başlamasalar, Hüseyn (ə) öz sözləri ilə onların ordusunu hərəkətə gətirib bütün planlarını puça çıxaracaqdır. Elə buna görə də müharibəni başlamaq əmrini verdilər.
Hüseyn (ə) isə belə fəryad etdi: "Ey mənim böyük və dəyərli əshabım! Qalxın, döyüş vaxtıdır!" Züheyr və Həbib kimi əshabı imamın müharibə əmrini verdiyinə görə sevindilər. Onlardan hər biri birinci olaraq imamın onu müharibə meydanına getmək icazəsi verməsini istəyirdi. Bəni Haşimin ay parçası olan Əbülfəzlil - Abbas, Əli Əkbər, Qasim və başqaları da döyüş üçün hazırlaşdılar. Onlar şir kimi düşmənin qoşununa hücum edib qarşılarına çıxanları cəhənnəmə vasil edirdilər. İmam Hüseynin (ə) özü elə şücaət və igidliklə döyüşürdü ki, İbn Şəhraşubun yazdığına görə, təkcə o Həzrətin özü təxminən iki min düşmən əsgərini öldürmüşdü.
Hüseyn (ə) əshabından və yaxınlarından birisi gözlərinin qabağında şəhid olanda, daha qüvvətli, güclü və qərarlı addımlarla irəliləyirdi. Düşmən əsgərlərindən olan bir nəfər Aşura gününün heyrətləndirici hadisələri haqqında belə deyib: "Aşura günündə Hüseyn (ə) bir şəhid verəndən sonra ruhdan düşmək əvəzinə, onun sifətinin daha açıq və daha parlaq olduğunu və daha da qüvvətlə döyüşdüyünü görürdük.
Fədakar döyüşçülər, ac və susuz olmalarına baxmayaraq, elə igidlik və qəhrəmanlıq göstərirdilər ki, düşmən əsgərlərinin sərkərdəsi olan İbn Səd belə bağırmaq məcburiyyətində qaldı: "Əgər belə döyüşəcəksinizsə, hamınız Hüseyn və əshabının qılıncı ilə öldürüləcəksiniz".
Buna görə də təxminən dörd min nəfər ox atanlara birdən ox atmalarını, qılıncla döyüşənlərə isə birdən yürüş etmələrini əmr etdi. Müharibə qızışdı. İmam Hüseynin (ə) əshabından hər biri atdan yerə yıxılıb şəhid olanda belə deyirdi:
"Pərvərdigara! Bu fədakarlığı bizdən qəbul elə!"
Allahın salamı pak ruhunuza olsun ey Allahın və Hüseynin yolu ilə gedənlər, ey Quran yolunun döyüşçüləri. Hüseynin (ə) özü də, bədənindən qan axmasına baxmayaraq, əllərini göyə qaldırıb buyurdu: "Ey mənim ümid arzularımın qaynağı olan Allah! Sənə arxalanıb, Sənə ümid bəsləyirəm. Pərvərdigara! Bu qurbanları bizdən qəbul elə!"
Nəhayət, Şeyx Müfidin yazdığına görə, Hüseyn (ə) ilə əshabı hicri 61-ci ilin Məhərrəm ayının onu, şənbə günündə şəhadət şərbətini içib, gələcək nəsillərə şərəf və igidlik dərsi verdilər.
İMAM HÜSEYN ( ə ) NİYƏ UNUDULMUR ?
Allah yolunda şəhid olan, ailə üzvləri əsir düşən kimsə heç vaxt unudulmaz. Əksinə, zaman keçdikcə xalqın imam Hüseynə (ə) olan sevgisi, məhəbbəti daha da çoxalır və ildən-ilə xalqın o "sadiq inqilabçı"ya olan eşqi daha da artır.
Hüseyn (ə) əlli altı il davam edən bərəkətli həyatını Allah yolunda və Allaha qovuşmaq üçün həsr etdi və dəfələrlə piyada Allahın evini ziyarət etməyə getdi.
O, namazı, Allaha yalvarmağı, duanı daha çox sevərdi. Hətta ömrünün son gecəsində belə düşmənlərindən Allaha ibadət etməsindən ötrü möhlət istədi. Dostlarından birisi Hüseynin ibadətləri və onun ərəfə duası barəsində belə deyib: "Zilhəccə ayının 10-cu günü Hüseyn (ə) Ərəfatın qızmar çölündə Kəbəyə tərəf dönüb ürəyinin dərinliklərindən bu duanı oxudu:
"Allahım! Səni deyib, Sənin varlığına şahidlik edirəm. Məni Sən yaradıbsan, həmişə qoruyubsan və mənə müxtəlif nemətlərdən ruzi veribsən. İradəsini heç bir şey dəyişə bilməyən və bağışlamağına heç kəs mane ola bilməyən Allaha həmd olsun.
Ey Allah! Ehtiyacsızlığı nəfsimdə və canımda, yəqini könlümdə, ixlası əməlimdə, işığı gözümdə və bəsirəti isə dinimdə qərar ver".
HÜSEYN ( ə ) DOSTLARININ XATİRƏSİNDƏ
Xalqın imam Hüseynə (ə) bəslədiyi hörmət o Həzrətin xalqla birgə yaşayıb, özünü onlardan ayrı saymadığına görədir. Necə ki, bir gün bir yerdən keçdiyi vaxt, yoxsul adamlardan bir neçəsinin süfrələrini açıb, bir az quru çörəyi yeməklə məşğul olduqlarını gördükdə onların dəvətini qəbul edib süfrələrində əyləşərək kasıblarla birgə duz-çörək kəsməyə başladı və onların xörəyindən yeyə-yeyə belə buyururdu: "Allah özünü bəyənən adamları sevmir". Bu və bu kimi yüzlərlə əxlaqi misallar səbəb oldu ki, onun xatirəsi və şəhadəti xalqın yaddaşında əbədi qalsın. Hər il xalqın imam Hüseynə (ə) olan bağlılığı daha da möhkəmlənir.
İmam Hüseynin (ə) nə sarayı, nə əsgərləri, nə də cürbəcür qulluqçuları var idi. Heç vaxt evinin qapısını, zalım və tağut adamlar kimi, xalqın üzünə bağlamazdı və heç vaxt Peyğəmbərin (s) hərəmini onun üçün boşaltmazdılar.
Əshabından olan bir nəfər onun haqqında belə deyir: "İmam Hüseynin (ə) kürəyi qabarlı idi. Bunun səbəbini oğlu imam Zeynül-abidindən (ə) soruşduqda o Həzrət belə buyurdu: "Atam gecələr dul arvadların, yetim uşaqların və yoxsul ailələrin evlərinə kisə içərisində çörək aparardı. Bu qabarlar da belində apardığı həmin kisələrin izidir".
Alimlərdən birisi Hüseyn (ə) haqqında belə deyir:
"Biz tarixdə yalnız bir yaxşı xasiyyətinə görə tanınan insanlarla qarşılaşırıq; bəzisi şücaət, bəzisi zöhd, bəzisi isə səxavətinə görə tanınır. Lakin imam Hüseyn (ə) bir, yaxud bir neçə sifətə görə səciyyəvi şəxsiyyət deyildi. O, bütün üstün sifətlərə malik idi və bütün insani dəyərləri özündə cəmləşdirmişdi". Bəli, belədir Muhəmməd nübuvvətinin varisi, Əlinin ədalət və igidliyinin varisi, Fatimənin nəciblik və paklığının varisi.
O, bütün fəzilətlərin, fədakarlıqların simvolu, Allaha sitayiş və ülvi bir şəkildə Onu arzulamağın örnəyidir.
AŞURA HANSI G ÜNDÜR ?
Aşura ərəblərin cahiliyyət dövründə rəsmi bayram günləri idi. Həmin gündə xalq oruc tutub şənlik keçirirdilər. Bizdə novruz günü bayram günü hesab edildiyi kimi, ərəblər arasında da Aşura günü, tarixi bayram günü və ayrı-ayrı ərəb qəbilələrinin bir-birinin görüşünə getdiyi gün kimi qeyd olunurdu. Həmin gündə camaat təzə paltar geyib şəhəri bəzəyirdilər. Hələ də Yezidi tayfası adlı bir ərəb tayfası hər il həmin günü bayram kimi qeyd etməkdədirlər.
Kərbəla hadisəsinin baş verdiyi hicri 61-ci ildə ərəblərin və müsəlmanların ənənəsi dəyişildi. Haram aylardan sayılan, müharibə və öldürməyin qadağan olduğu Aşura günü Həzrət Adəmin ən yaxşı övladlarından birisi - imam Hüseynin (ə) şəhadət gününə, şiələrin qəm, matəm və şəhidlərin xatirəsinin qeyd olunduğu bir qəmli günə çevrildi.
Həzrət Hüseyn (ə) və əshabının şəhid olmasının birinci ildönümündə minlərlə şəxs qəbrin ətrafında yığışıb matəm mərasimi keçirdilər. Bəni Üməyyə və Yezid hökumətinin başlanğıcından bu günədək, Əhli-beyt dostlarından milyonlarla insan matəm və xatirə mərasimləri təşkil edir və qafilələr Kərbəlaya gəlir.
Kərbəladan uzaqda yaşayanlar isə öz şəhərlərində əza məclisləri qururlar.
Misirdə Fatimilər Aşura gününü matəm günü elan etdilər. Camaat Ümmü Gülsümün qəbri ətrafında yığışıb əzadarlıq edib növhə oxuyurdular. Fatimilərin dövründə Misirdə Aşura günü rəsmi əza və matəm günü olaraq qalırdı.
İranda Müizüd-dövlə Deyləmi Aşura gününü rəsmi tətil günü elan edib bütün dövlət qulluqçuları və xalqa əmr etdi ki, işlərini buraxıb yas tutsunlar.
İran, İraq, Misir, Hindistan və sairə ölkələrdə əzadarlıq mərasimləri keçirildiyi üçün müsəlman xalqı arasında ruhi bir hərəkat və fikir dəyişikliyi əmələ gətirdi. Müsəlmanların bu günkü hərəkatı onun təsirlərinin nəticəsidir. Bu mərasimlərin ildən-ilə daha da zənginləşərək geniş şəkildə qeyd edilməsi xalqın doğru yola gəlib, səhvlərini düzəltmələrinə səbəb olacaq və onların qüdrətini çoxaldacaq, inşaallah.
Hüseyn (ə) və əshabı belə bir gündə şəhid olduğu üçün, artıq Aşura günündə şənlik keçirmək, şəhəri bəzəmək və oruc tutmaq haram oldu.
KƏRBƏLA QİYAMINDA KİM QƏLƏBƏ ÇALDI ?
Bir sıra sadəlövh adamların Aşura günündə Yezidin qələbə çalıb, imam Hüseynin (ə) məğlub olduğunu güman etməsinə baxmayaraq, tarixi diqqətlə araşdırdıqda məlum olur ki, əhvalat bunun əksinə imiş. Çünki qələbə insanın diri qalıb düşmənin ölməsi demək deyildir. Qələbə bundan ibarətdir ki, insanın özü ölsə də hədəf, fikir və idealları əbədi olaraq yaşasın. Məğlubiyyət isə döyüş meydanında həlak olmaq deyil, fikir və ideyaların məhv olmasıdır.
Aşura qiyamında Hüseyn (ə) ilə əshabı şəhid oldular, uşaqları əsir düşdü, var-dövlətləri qarət oldu, lakin imam Hüseynin (ə) hədəfi diri qaldı. Çünki onun hədəfi islamı yaymaq və zülmün qarşısını almaq idi. Şübhəsiz Hüseyn (ə) öz hədəfinə çatdı. Tarix boyu milyonlarla insan bu etiqad və hədəfin bayraqdarına çevriliblər. Yezidin hədəfi isə məhv oldu. Çünki onun hədəfi yalnız imam Hüseyn (ə) və əshabını öldürməkdən ibarət deyildi, o, islamı, islam Peyğəmbərinin (s) təlimlərini aradan aparmaq istəyirdi və güman edirdi ki, imam Hüseyni (ə) öldürməklə, uşaqlarını əsir etməklə öz hədəfini təmin edə bilər. Lakin bilmirdi ki, Allah-taala İslam, Quran və Peyğəmbərin (s) təlimlərinin qoruyucusudur. Peyğəmbərlərə qarşı çıxan, onlarla müharibə aparan zülmkarlar tarix boyu peyğəmbərləri öldürüb, yaxud sürgün ediblər və həmişə eyni murdar hədəfi güdüblər. Lakin onların heç biri öz işində müvəffəqiyyət əldə edə bilməyib. Nə Nəmrud müvəffəq oldu, nə Firon, nə də başqaları.
Bundan daha aydın, daha yaxşı olan qələbə vardırmı ki, əsrlər keçdikdən sonra o zülmkarlardan heç bir iz qalmayıb, lakin ilahi peyğəmbərlər və dini rəhbərlər həmişə ayıq və insanpərvər adamların qəlbində yaşayırlar. Xalq onların xatirəsini həmişə əziz tutub yad edir. Bu gün görürük ki, dini rəhbərlərin və əsl qiyamçıların məzarının uzaq yollardan, çoxlu çətinliklərə dözərək gələn ziyarətçiləri vardır ki, oraya gələrək hörmətlə diz çöküb dua edirlər.
Lakin zülmkarların qəbrinin heç bir ziyarətçisi yoxdur, çünki bir şeyləri yoxdur ki, kimsəyə versinlər.
Kərbəla faciəsindən sonra imam Hüseynin (ə) qələbə çalması və Yezidin məğlubiyyətə uğramasının nişanələri aşkar oldu. Çünki xalq Hüseynin (ə) varislərini getdikləri hər yerdə sevgi ilə qarşılayır, onların düşmənlərinə lənət göndərirdilər.
Hətta öz ailəsi arasında kimsə Yezidə hörmət bəsləmirdi, bəzi yaxın adamları belə ona etiraz edib, gördüyü pis əməlinə görə onu qınayırdılar.